بازار آب، نسخه‌ای دانش‌بنیان در احیای تمدن قنات

مدیر بازار آب یزد مطرح کرد: بازار آب یزد ایده‌ای نوین برای احیای تمدن قنات در بخش مبادلات آب است که این‌بار به مساحت یک دشت ظرفیتی فراهم شده است که می‌توان فرهنگ مشارکت و مبادله آب را با عبور از تنش‌های اجتماعی در ابعادی گسترده‌تر اجرا کرد.
عباس فقیه خراسانی مدیر بازار آب یزد صبح امروز در گفت‌و‌گو با خبرنگار فارس از یزد با موضوع شیوه‌های نوین و دانش‌بنیان برای عبور از بحران خشکسالی و حل مسئله آب بیان کرد: بازار آب یزد از تابستان امسال درست زمانی که گمان می‌رفت تنش‌های اجتماعی میان بهره‌برداران و حکمرانی محلی آب به دلیل کاهش ناگهانی میزان پروانه‌های بهره‌برداری از آب زیرزمینی افزایش پیدا کند، کار خود را آغاز کرد.
وی اظهار داشت: بازار آب در یزد تاسیس شد که نشان دهد می‌توان با یک نوآوری مدیریتی آب، همزمان با بهینه‌سازی مصرف، هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی را بروزرسانی و رویکردهای تامین و مصرف آب را نیز کاهش داد.
فقیه خراسانی بیان کرد: بازار آب یزد ساز و کاری است که از طریق آن دارندگان مجوز بهره‌برداری از آب زیرزمینی در بخش‌های کشاورزی و صنعت می‌توانند بخش محدودی از حق بهره‌برداری خود از آب (تصریح شده در پروانه‌های بهره‌برداری آب) را به صورت موقت اجاره داده و یا اجاره کنند و یا در بخش نذر آب، آب را به سفره‌های آب زیرزمینی اهدا کنند.

نذر آب، مسئولیت اجتماعی صنایع و معادن برای رفع ناترازی

مدیربازار آب یزد افزود: نذر آب می‌تواند بخشی از مسئولیت‌پذیری اجتماعی صنایع و معادن یزد برای تعادل‌بخشی به ناترازی منابع آب زیرزمینی نیز محسوب شود و از این رو حق بهره‌برداری از آب به صورت شارژ سالیانه در کارت‌های برداشت آب در اختیار بهره‌برداران قرار می‌گیرد.
وی یادآور شد: بازار آب یزد، برای اولین بار امکان تبادل موقت شارژ آب را میان چاه‌ها فراهم و ۱۰ درصد از هر حجم مبادله شارژ آب به نفع آبخوان ذخیره می‌شود و از دیگر سو مبادله شارژ آب از مسیر زیرساخت‌های نرم افزاری انجام می‌شود که در یزد طراحی و پیاده‌سازی شده است و کارگزار بازار آب، تسهیلگر اجتماعی این فرایند است.
فقیه خراسانی اظهار داشت: کارگزار بازار آب درباره بهره‌وری آب، چگونگی بهینه‌سازی مصرف و فواید آن برای منابع آب زیرزمینی و نهایتا منافع اقتصادی مشارکت در بازار آب به بهره‌برداران توضیح می‌دهد و ما یک کلینیک مشاوره به کشاورزان و صنایع برای افزایش بهره‌وری آب و توسعه اجتماعی هم در بازار آب یزد تاسیس کرده‌ایم.

ایده نوآورانه برای احیای تمدن قنات و مبادلات آب

فقیه خراسانی گفت: با کاهش تاثیرگذاری قنوات در تامین آب بخش‌های کشاورزی و صنعت در دوران مدرنیزاسیون و آغاز ریسک حفر چاه‌های عمیق و سپس مواجه ما با بحران آب، محافظت و بروزرسانی اجزای فرهنگ قنات می‌تواند همچنان یک راه حل بازاندیشانه برای تعادل‌بخشی به سفره‌های آب زیرزمینی باشد.
وی یادآور شد: امروز ایده‌ای درخشان برای احیای تمدن قناتی در بخش مبادلات آب اما این‌بار به مساحت یک دشت داریم و می‌توانیم فرهنگ مشارکت و مبادله آب را در ابعادی گسترده‌تر در یزد اجرا کنیم یعنی اگر سابقا فقط می‌شد بهره‌برداران از یک چاه یا یک قنات در فرهنگ مبادلاتی برای رفع مشکلات کشاورزی مشارکت کنند، حالا ما می‌توانیم در سراسر دشت یزد_اردکان به آنان که نیاز به آب بیشتر یا سرمایه‌گذاری برای نوسازی آبیاری خود دارند کمک کنیم.
مدیر بازار آب در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: یزد، امروز بازار آب دارد و این امتداد همان سنت یزد دیروز است و از آنجا که اینک همه چاه‌های دشت یزد_اردکان به کنتورهای هوشمند مجهز هستند، می‌توانیم شارژ آب را از هر چاه در این دشت وسیع به هرچاه دیگر در همین دشت منتقل کنیم. فقیه خراسانی در پایان خاطرنشان کرد: بازار آب، در حکم همان میراب روایت‌های تاریخی، است و می‌کوشد تا نیازهای آبی هر گوشه‌ای از این پهنه را تا حد توان مرتفع کند و شاربین ما دیگر مرتبط با یک چاه یا قنات نیستند چراکه بازار آب ظرفیت یک شبکه اجتماعی و ارتباطی گسترده را در دشت پهناور یزد_اردکان فراهم ساخته است.
(Visited 3 times, 1 visits today)