موجودی حساب شما کافی نمی باشد

بررسی اخبار متنوع و نگاهی به تحلیل های جامعه شناختی از محیط پیرامون، ذهن را با مهم ترین مسائل و چالش های اجتماعی کشور رو به رو می سازد، دغدغه هایی که هرکدام به سهم خود نیازمند واکاوی و تقویت قدرت حل مسئله هستند تا مردم به عنوان مهم ترین عناصر جامعه  بتوانند با شرایطی مناسب و قابل قبول به ادامه زندگی بپردازند آن هم در کشوری که از نظر منابع خدادادی و توانمندی نیروی انسانی،شناخته شده و زبانزد است. در جایگاهی بیکاری بزرگ ترین درد جامعه مطرح می شود، معضلی که  به همراه خود پیامدهای ناخوشایندی برای خانواده و فرد بیکار به همراه دارد.مشکلاتی از قبیل فقر اقتصادی، عدم تعادل روحی و روانی، تضعیف ارتباطات اجتماعی و حرکت به سمت مشاجره  را می توان از این قبیل ذکر کرد. سرفصلی دیگر تنزل بنیان خانواده را مهم ترین چالش امروز کشور می داند زیرا جامعه سالم مجموعه ای از خانواده های سالم است و اگر کانون اصلی رشد و تعالی انسان ها  مورد توجه قرار نگیرد و یا در بخش هایی با آسیب و شکنندگی روبه رو شود، سایر نهادهای اجتماعی نیز از این مولفه تاثیری جدی می بینند که گاه حتی غیر قابل جبران است. برخی تحلیلگران بیشترین دغدغه اجتماعی را به ویژه برای نسل جوان در ارتباط با مصرف مواد مخدر و ایجاد آسیبی به نام اعتیاد و عوامل بر آمده از این عامل خانمان سوز می دانند زیرا تاثیر اعتیاد بر طلاق، خشونت های خانوادگی،  ارتکاب جرائم، ضعف در تاب آوری و مسائلی از این حیث پوشیده نیست. تهاجم فرهنگی و ترویج الگوهای غلط غربی در جامعه نیز نگاهی دیگر برای ریشه یابی دغدغه های اجتماعی امروز کشور است چراکه ورود و اشاعه این الگوها عامل اصلی آسیب به باورهای اجتماعی و خانوادگی مطرح می شود. دیدگاه های مختلف هر کدام به سهم خود در اصلاح این مسیر و کمک به حل مشکلات موثر هستند اما گفتنی است آسیب های اجتماعی مانند دانه های زنجیر به هم متصل بوده و وقتی از آسیب ها و بحران های این بخش صحبت به میان می آید نگاه تک بعدی و نسخه ای رنگ باخته و معنایی ندارد. دردهای عمومی با نگاه تک وجهی قابل درمان نیستند دیگر نمی توان تنها از یک دریچه به دردی عمومی نگاه کرد و دنبال جراحی زخم های متاثر از آن به صورت تک وجهی بود.بلکه آسیب های اجتماعی در جامعه به مثابه ورود یک درد به سیستم عمومی بدن عمل می کنند و علاوه بر اینکه عضو هدف را ناکارآمد می سازند بر سایر اعضای بدن نیز تاثیر مخرب و بیمارگونه دارند. اگر بخواهیم مویرگ هایی که هر کدام به کالبد آسیب های اجتماعی مرتبط می شوند را بررسی کنیم تا بتوانیم در نجات شاهرگ اصلی موفق عمل کرده و موثر واقع شویم با یک عنوان کلیدی روبه رو می شویم، دغدغه ای که بیشترین سهم از جمعیت کشور با آن مواجه هستند و این صورت مسئله بزرگ چیزی جز مشکلات معیشتی نیست ، مشکلاتی که با برآیندهای اقتصادی ارتباط مستقیم داشته و علاوه بر خلق هزاران آسیب اجتماعی ریز و درشت کرامت انسانی، سرمایه اجتماعی و عزت ملی را نیز نشانه می رود. این رویدادهای نادرست اقتصادی هستند که تبعاتی از جمله بیکاری، اعتیاد، طلاق و از هم گسیختگی بنیان خانواده را رقم می زنند و از سوی دیگر فضایی برای ایفای نقش رویکردهای آموزشی و فرهنگی برای رشد سایر ابعاد جامعه باقی نمی گذارند. یکی از پیامد های ناآرامی اقتصادی و  تورم این است که اعضای جامعه نسبت به جریان زندگی ترس داشته و با عدم اطمینان به آینده دچار سستی و رخوت در امور مربوط به کار و زندگی می شوند و این دلهره و نگرانی نسبت به اینکه فردا قرار است چه اتفاقی رخ دهد و آینده شغلی، وضعیت نسل جدید و  چگونگی عمر  با چه شرایطی در گذر است، تقویت می شود. ما امروز با بخش های زیادی از جامعه مواجه هستیم که برای تامین مایحتاج ضروری زندگی خود بارها در ایستگاه پرداخت با جمله « موجوی حساب شما کافی نمی باشد » مواجه می شوند و کرامت انسانی در جامعه اسلامی اینگونه  فرو می ریزد. برخی مسئولین نهادهای مرتبط اقتصادی و حمایتی نیز از شرایط کشور، تحریم های ظالمانه، ویروس کرونا و مشکلاتی از این جنس نالان هستند و نبودن ها و نشدن ها را اینگونه توجیه می کنند. اما بهترین راهبرد در جواب نمی شودها و نمی توانیم ها توصیه ای کلیدی از مقام معظم رهبری است؛«توجه به ظرفیت های درونی کشور و استعدادهای ملت ایران». این راهبرد و توصیه کلیدی ما را به بستر اصلی برنامه ریزی آینده کشور یعنی اقتصاد مقاومتی آن هم مبتنی بر نقشه راهی چون بیانیه گام دوم رهنمون می سازد.بر این مبنا احاد ملت  چه در جایگاه مردمی و چه مسئولیت های متفاوت برنامه ریزی، اجرایی، قانون گذاری و نظارتی باید برای تبدیل شدن رویکرد اقتصاد مقاومتی به هویت ملی تلاش کنند و هر کدام به سهم خود به دنبال ایجاد جنبشی باشیم که رونق و جهش تولید را به همراه داشته باشد. رجوع به تجربه های ملی و مردمی هشت سال دفاع مقدس و جانفشانی در میدان مقاومت اسلامی مهم ترین الگو برای تحقق این امر است و اگر هزاران نظریه و مدل غربی و شرقی دیگر نیز روی میز قرار گیرد بدون شک اقتصاد مقاومتی یکی از موثرترین الگوها برای پیاده سازی اهداف توسعه ایرانی-اسلامی و حل مشکلات پیش رو محسوب می شود. الگویی که عزت، توانمندی، مقاومت و بالندگی جدیدی برای جمهوری اسلامی ایران به ویژه حمایت از مستضعفین و محرومان، شکوفایی استعداد نخبگان، تقویت مزیت های درونی و بازگشت سرمایه های اجتماعی را در سایه روحیه جهادی و مردم داری حقیقی رقم می زند. انتشار در هفته نامه سراسری فرهنگی، سیاسی،اجتماعی و اقتصادی پرتوسخن-۱۸ تیرماه ۱۳۹۹