تغییر مخاطبان در روابط عمومی نوین

با توجه به بروز و ظهور ارتباطات دیجیتال یا الکترونیک در تمام ابعاد زندگی اجتماعی مخاطبان ما و رسانه ها در حال تغییرند و آن تغییر در این بخش رخ می دهد که روابط عمومی ها در دنیایی متولد شده اند که پاسخگوی رسانه باشند و افراد قرار گرفته در نقطه مقابل روابط عمومی با دنیایی از اطلاعات و جریان های آگاهی بخش روبه رو هستند.

امروزه تغییری که در حوزه مخاطبان رخ داده این است که مخاطبان روابط عمومی دیگر مخاطبان همیشگی و رسانه های سنتی نیستند. روابط عمومی سنتی نگاهش به مخاطب نگاهی تزریقی است یعنی دایم می خواهد او را در حالت ارتباط یک سویه قرار دهد. اکنون مخاطبان خواسته یا  ناخواسته معماران و نیروهای موثر در تغییر جهت برنامه های روابط عمومی هستند و به راحتی حتی یک شخص معمولی به مدد فضای مجازی محتوا و نگاه شما را در تیراژ جهانی به نقد و چالش می کشد.

محوریت روابط عمومی  دیگر مدیر محوری و سازمان نگری یک سویه نیست و این نگاه جای خود را به محوریت مخاطب داده است و سیری که در روابط عمومی دیجیتال طی می شود به بحث دموگرافی یک نفره کشیده شده است و شما باید پاسخگوی حتی یک نفر باشید. روابط عمومی مردم دار باید مدام بتواند رابطه مخاطب خودش را از نظر مشکلاتی که با فناوری های ارتباطی پیدا می کند تعقیب نماید و نسبت به پاسخگویی و آگاه سازی افراد پیش روی خوداحساس مسئولیت کند.

به عبارتی وظیفه روابط عمومی نوین تعقیب پیاپی مسایل کاربران، خدمات و محصولات روابط عمومی با تکنولوژی های ارتباطی است. نشانه باز یک روابط عمومی دیجیتال قدرت پاسخگوئی آن است و امروزه اگر می خواهیم به سمت دیجیتالی شدن روابط عمومی ها پیش رویم باید هزینه های آن را نیز بپردازیم و تنها بر تجربیات سنتی خود اکتفا نکرده و سعی کنیم در اولین فرصت ها خود را با علم روز همراه سازیم.

یکی از مهم ترین خصوصیات دنیای دیجیتال در روابط عمومی، پاسخگو بودن آن به صورت آنلاین و به عبارتی پاسخگوئی همراه با قدرت Refresh است.در دنیای دیجیتال، پاسخگوئی لحظه ای است یعنی نباید فرصت را از دست داد. چون باید این تصور را کرد که هر لحظه روی سایت شما مخاطباتی در حال نظاره هستند و آن ها جدیدترین را می خواهند و مطمئناً اگر روزی سایت خود را با محتوای غنی به روز نکنید دیگر نباید انتظار اعتماد مخاطب را به این سایت داشته باشید.

نکته دیگر این که هر نوع ارتباطی که برقرار می کنید یا پیامی ارسال می دارید باید مخاطب را قانع کند که او بگوید چرا باید این را بخوانم و چـرا این خبر یا موضوع را تعقیب کنـم؟ وگرنه مرگ ارتباطات شما با محاطبان فرا خواهد رسید. باید توجه داشت که داشتن روابط عمومی دیجیتال فقط و فقط ایجاد یک سایت اینترنتی  نیست بلکه آن را می توان به میزان تعامل با مخاطبان، اندازه گیری کرد.

این مبحث را باید بدانیم که اگر دیروز با قشری کوچک و محدود سروکار داشتیم امروزه مخاطبان جهانی و نامحدود و از آن مهم تر مخاطبان توانمند و مجهز به ابزار اطلاع رسانی در دسترس در کنار ما قرار دارند  و این خود یکی از مسایلی است که دیجیتالیسم را به مساله ای فوق العاده پیچیده تبدیل کرده است.

البته  این پیچیدگی زمانی احساس می شود که با دید تخصصی با این مساله برخورد شود وگرنه در سایه نگاه ابتدایی و عدم وظیفه شناسی شاید هرگز چنین پیچیدگی دیده نشود و مخاطره ای نیز در کار نباشد.به هر حال آن چه که آینده روابط عمومی دیجیتال را تهدید می کند در محور دو مقوله دور می زند. او آن که بحرانی به نام نیروی انسانی آموزش ندیده برای شبکه دیجیتال به چشـم خواهد خورد و دیگری نحوه پاسخگوئی روابط عمومی های حتی دیجیتال شده به مخاطب است که اگر به سمت پاسخگوئی یک نفره سوق پیدا کند به سرعت رقابت را می بازد.

روابط عمومی ها هر چند در عرصه فناوری های پیشرفته در برخی کشورها نوپا و در آغاز راه قرار دارند اما به عنوان یک امر ضروری و حیاتی به گسترش توسعه می باشند.باید اذعان داشت سازمان ها و شرکت هایی که از روابط عمومی درک درست و کاملی دارند نسبت به سایرین از مزیت رقابت بیشتری در سطح ملی و بین المللی برخوردارند.

به هر حال تکنولوژی اطلاعات با سرعت شتابانی در حال رشد و توسعه است و هر روز ابداعات و اختراعات بیشتری در فضاهای اینترنت صورت  می گیرد.وبلاگ ، موتورهای تخصصی جستجو، دایره المعارف اینترنتی، نرم افزارهای خبر جوان یا RSS ، نرم افزارهای رتبه بندی و امکانات چند رسانه ای مولتی مدیا از جمله ابداعات فضای سایبر هستند که می توانند در خدمت روابط عمومی الکترونیک قرار گیرند.

رشد و توسعه روابط عمومی الکترونیک در ایران نیز ارتباط مستقیم با توسعه زیرساخت های ارتباطی و مخابراتی و ضریب نفوذ اینترنت در ایران دارند.پس توجه داشته باشیم که فناوری اطلاعات، زیر ساخت جامعه دانایی محور است و بدین ترتیب تبدیل روابط عمومی سنتی به الکترونیک یکی از بهترین گام های رسیدن به چنین جامعه ای است. لذا برای رسیدن به جامعه ای دارای حداقل ایده آل های چنین هدفی باید مواردی چون آموزش نیروی انسانی متخصص، فراهم آوردن امکانات و تجهیزات، برقراری زیرساخت ها و زمینه های رفتن به سمت علوم دیجیتال برای عامه مردم و توجیه مدیران سطح بالای سازمان ها و نشان دادن خصوصیات مثبت و اهمیت های دیجیتالی شدن روابط عمومی به آنها، مد نظر قرار گیرد.

حسینی نژاد/شریفی