شهر دوستدار كودك راهبردي موثر براي ارتقاء كيفيت زندگي شهري كودكان است و تحقق اهداف آن پويايي اجتماعي و فرهنگي ساير بخش هاي جامعه را به همراه دارد در این مسیر برنامه ريزي شهري زماني به اهداف مطلوب نائل مي شود كه خواسته ها و نيازهاي تمام شهروندان با توجه به شرايط سني و خواسته هاي گروه هاي مختلف اجتماعي را مورد توجه قرار دهد.

با گسترش موج شهرنشینی و افزونی جمعیت از سوی دیگر، کودکان در تحولات مدرن شهری نادیده گرفته می‌شوند و لزوم توجه به آنها در شهرها بیش از پیش احساس می‌شود. شهر یک واقعیت زنده و پویا است که نباید خود را بر کودک تحمیل کند بلکه باید متناسب با شخصیت او شکل گیرد و متاسفانه بسياري از شهرهاي ما با این قاعده بیگانه هستند و در حاليكه جزئي از حقوق کودکان است تا در شهر چيزي براي ديدن داشته باشند و علاوه بر درك نسبت به آن، قوه تخيلشان را پرواز دهد و از نظر بصري به رشد آن ها كمك كند.

كودكان همواره تمايل به برقراري ارتباط با محيط اطراف خود را دارند ،اين محيط ها شامل ساختمان ها،امكانات و فضاي طبيعي است كه مردم در آن زندگي،بازي و كار مي كنند.مدارس،منازل،پارك ها،مناطق ديدني،مراكز خريد و زير ساخت هاي حمل و نقل همگي بخشي از محيط ساخته شده و ارتباطي بشر به شمار مي روند.

از نگاه دیگر معتقديم اگر مي خواهيم هر چيزي را در جامعه اصلاح كنيم بايد از كودكان آغاز و ضرورت های فرهنگی را از طريق نسل نو منتقل كنيم و در کنار این هدف كودكان نيز مي خواهند اجتماعي باشند و علاوه بر ارتباط با جامعه در كنار هم سن و سال هاي خود قرار گيرند.

از اين رو امكانات شهري مي بايست به گونه اي طراحي و جهت دهي شود كه در دسترس كودكان قرار گيرد و شرايط محيط شهري امن را براي آن ها فراهم سازند.
در شهر دوستدار كودك نحوه مديريت و حكمراني خوب مستلزم تخصيص فرصت به كودكان براي تصميم گيري است تا كودك نيز بتواند علاوه بر دسترسي به خدمات اساسي در تصميمات شهر نيز اثرگذار باشد كه بر اين مبنا به رسميت شناختن كودكان به عنوان يك شهروند با داشتن دسترسي به همه خدمات بدون توجه به نژاد،مذهب و ناتواني معنا مي يابد.

گام نهادن يزد در اين مسير نيز ارائه مدلي براي چگونگي اداره شهر بر اساس نياز كودكان است زيرا شهر را نبايد فقط محل سكونت دسته اي از افراد و مركز قراردادها دانست بلكه شهر متشكل از روحيات،افكار،آداب و رسوم،اعتقادات و احساسات خاص همه افراد است.

خوشبختانه جامعه محلي شهر يزد بستر و كانون مناسبي براي تمرین مشاركت كودكان در ساخت و برنامه ريزي شهر دوستدار كودك است و تجربه متفاوت كودكان از محيط خود را براي رشد خلاقيت شهري به ميدان عمل وارد مي سازد که علاوه بر فراهم آوردن محيطي منطبق بر خواسته هاي كودكان با ايجاد فرصت مشاركت و تخصيص نقش اجتماعي به آن ها زمینه های افزايش آگاهي اجتماعي و توسعه مشاركت واقعي و خلاق در اداره شهر را نیز فراهم می آورد.

فاطمه شریفی

ارتباط شناسی و تولیدمحتوا