در هر ثانیه اتفاقات بزرگ و کوچک متعددی در دنیا رقم می خورد که خبر آن به شیوه های مختلف به گوش می رسد و یا اینکه هرگز از آن باخبر نمی شویم در دنیای اتفاقات و عصری که ارتباطات نام گرفته است آن هنگام که ما در جایگاه فردی به عنوان تهیه کننده خبر قرار می گیریم وظیفه ای حساس و مهم را به دوش داریم وظیفه ای که تخصص و اخلاق از مهم ترین ابعاد اثر گذار در موفقیت ما برای انجام رسالت آگاهی بخشی در جامعه است.در تنظیم و نگارش هر خبری با ارزش ها و عناصر متعددی روبه رو هستیم که ضعف در هر کدام از آن ها جریان ارتباطی را خدشه دار می کند.

ارزش های خبری

ارزش های خبری به عنوان تابلوهای راهنمایی که به ما کمک می کنند تا بتوانیم وقایع را ارزشیابی و با نگارش مطلبی اطلاعات کافی را در دسترس مخاطب قرار داده و سوالات ذهن آن را پاسخگو باشیم.(ضعف در شناخت ارزش های خبری کی از زمینه های مهم بروز شایعه در جامعه است).

استثنا و شگفتی

رويدادهاى غيرعادي، استثنائي، عجيب  يا نادر است. در برخى موارد اين رويدادها برخلاف پيش‌بينى يا انتظار اتفاق مى‌افتد.

برخورد، اختلاف، درگیری، چالش

اين‌گونه رويدادها حاوى برخورد، (اختلاف کشمکش يا درگيري) ميان افراد، گروه‌ها، ملت‌ها، حيوانات با يکديگر در طبيعت است. برخورد ممکن است به‌صورت جسمانى  يا فکرى و ايدئولوژيکى باشد.

بزرگی، فراوانی، تعداد، مقدار

اين ارزش خبرى به اعداد و آمار مربوط است. ارقام ممکن است تعداد نفرات يا ميزان خسارت‌هاى جانى و مالى باشد و یا پیشرفت های مربوط به یک پروژه و فعالیتی که برای افراد جامعه دارای اهمیت می باشد.

دربرگیری

رویداد بر ر روى تعداد زيادى از افراد جامعه تأثيرى در زمان حال يا آينده داشته باشد.

زمان یا تازگی رویداد

زمان وقوع يا تازگى رويداد به مطلب خبرى ارزش ويژه‌اى مى‌بخشد. رويدادى که امروز اتفاق افتاده است اگر امروز گزارش نشود، از جنبه کار اطلاع رسانی به تاريخ پيوسته است.

شهرت

اشخاص حقيقى و حقوقى و حتى برخى از اشياء هرگاه به‌خاطر فعاليت‌ها و معروفيت‌ آنها در جامعه ملى و فراملى شناخته شده باشند، ارزش خبرى دارند.

مجاورت

همان‌طور که واقعه‌اى که براى يک‌نفر خبر است ممکن است براى فرد ديگرى خبر نباشد، رويدادهائى که براى اهالى يک شهر خبر است ممکن است براى شهر ديگر ارزش خبرى يکسان نداشته باشد. ‘مجاورت’ به دو صورت مى‌تواند براى مخاطبان ارزش خبرى داشته باشد: مجاورت جغرافيائى و مجاورت معنوى.

عناصر خبری

در تنظيم خبر، رکن اصلي، شناخت عناصر خبر است. بدون شناخت از عناصر خبر، کار تنظيم خبر نه تنها با مشکل مواجه خواهد شد، بلکه در صورت تنظيم نيز ابهام خبرى به‌طور برجسته‌اى ظهور خواهد کرد و خبرنگار نمى‌تواند جذابيت خبر را به‌نحو صحيح به مخاطبين ارائه دهد.

”که؟ Who

باید دقیقا بدانیم که چه کسی، کسانی یا چیزی در پیدایش رویداد مورد نظر دخالت داشته اند.

کجا؟ Where

محل رویداد نیز باید مشخص شود زیرا در ارزش دهی به خبر تاثیر دارد.

کي؟ When

ذکر زمان وقوع رويداد همواره حائز اهميت است و خبرنگار بايد تازگى خبر را در همان ابتداى خبر بازگو کند اما در مواقعى از وقوع رويداد گذشته است يا عامل زمان چندان اهميت ندارد از ذکر زمان رويداد در ابتداى خبر نیز می توان چشم پوشی کرد.

چه؟ What

در خبرنويسي عنصر «چه» به (ماهيت و فعليت) رويداد مربوط است، خواه اين فعل انجام شود يا خير . گاهي در يك خبر چند عنصر «چه» وجود دارد و ممكن است وجود داشته باشد، لذا از ميان مطالب متعدد «چه‌ها» بايد آن موردي را انتخاب كرد كه داراي ارزش خبري بيشتري باشد.

چرا؟ Why

دليل و انگيزه به وجود آمدن يك رويداد را بيان مي كند.

چگونه؟ How

نحوه چگونگي  وقوع و رخ دادن رويداد را بیان می کند و روایتی از یک ماجرا را پاسخ می دهد.

زمانی که نویسنده خبر ارزش ها و عناصر خبری را در یک رویداد شناسایی کند باید بتواند در نگارش متن خبر بین این دو اصل ارتباط مناسبی برقرار کند و با سادگی و جامعیت نوشتار هیچ ابهامی را در ذهن مخاطب باقی نگذارد.استفاده از خلاقیت های نوشتاری در این زمینه بسیار کارساز است.

فاطمه شریفی

ارتباط شناسی و تولیدمحتوا